جامعهشناسی کمکرسانی بعد از وقوع فاجعه؛ مطالعهای درباب روستاهای شهرستان بم بعد از زلزلة سال 1382
نویسندگان
چکیده مقاله:
در مقالة حاضر، با استفاده از دادههایی که از روستاهای زلزلهزدة بم بعد از وقوع زلزلة سال 1382 جمعآوری شده است، یکی از مهمترین انگارههای جامعهشناختی در زمینة فجایع طبیعی بررسی شده است. زلزله یا هر فاجعة طبیعی دیگر به بخش یا لایهای از جامعه آسیب میزند که لایة ریختشناختی (مورفولوژی) نامیده میشود و طی آن احتمال دارد که جامعه بخشی از اعضای خود را از دست بدهد. این لایه شامل امکانات و ویژگیهای فیزیکی جامعه است. میزان آسیبدیدگی اعضای جامعه، تابعی از شدت حادثه و نیز استحکام فیزیکی و آمادگی دفاعی آن است. ازدستدادن برخی از اعضا برای جامعه دو پیامد مهم دارد: اول، آسیبدیدن شبکههای روابط اجتماعی، و دوم، فعالشدن اعضای شبکههای اجتماعی برای جبران آسیبدیدگی. بعد از وقوع حادثه و آسیبدیدگی بخشی از جامعه، لایههای دیگر فعال میشوند و تلاش میکنند آسیب را حتیالامکان کاهش دهند و بهسوی بهبودی بروند. ویژگی مهم شبکههای اجتماعی آن است که عموماً به گرههای خاصی متکی نیستند و ازبینرفتن گرههای معدود به گسست در شبکه نمیانجامد، بلکه دیگر اعضای شبکه را به نزدیکی ترغیب میکند. البته، این ادعا را دو عامل مهم محدود میکنند: اول، تعداد اعضای آسیبدیده، و دوم، میزان فشار معیشتی بر بازماندگان. هر دو عامل اگر افزایش یابند ممکن است انسجام اجتماعی را مختل کنند، نظم اجتماعی را بر هم بریزند و اشخاص را بهسوی فردگرایی سوق دهند. تحلیلهای انجامشده با استفاده از دادههای کمّی دست اول نشان میدهد که در روستاهای زلزلهزدة بم، شبکههای اجتماعی به یاری تقریباً تمام افراد آسیبدیده رفتهاند و گرچه خود بازماندگان هم آسیب دیده بودند، کمکرسانی متوقف نشده و این خود عامل مهمی در هضم سریعتر پیامدهای ناگوار زلزله بوده است.
منابع مشابه
بررسی فراوانی عفونت رودهای تا یک ماه بعد از زلزله بم در سال 1382
اهداف. ایران یک کشور زلزله خیز میباشد ، زلزله اخیر بم 90 درصد تخریب و حدود 35000 کشته برجای گذاشت . با توجه به اهمیت عفونتهای رودهای بعد از زلزله این مطالعه انجام گرفت . روش ها. این بررسی یک مطالعه توصیفی از نوع Descriptive study است که در منطقه زلزلهزده بم انجام شد و آمار بیماران مبتلا به عفونتهای رودهای از پروندههای مراکز درمانی منطقه، مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها. عفونتهای روده ...
متن کاملمدیریت پسماندهای جامد شهر بم، قبل و بعد از زلزله پنجم دی ماه سال 1382
مقدمه. سهم ایران از سوانح و پدیده های نامطلوب طبیعی حدود 6 درصد کل پدیده های جهان است و از آن جا که ایران بر روی قسمت میانی کمربند لرزه خیز آلپ - هیمالیا قرار دارد ، زلزله سهم عمده ای از سوانح را به خود اختصاص می دهد . پس از زلزله ویرانگر منجیل که منجر به مرگ بیش از 20000 نفر گردید در ساعت پنج و بیست و دو دقیقه بامداد روز پنجم دی ماه 1382 مصادف با 26 دسامبر 2003 زلزله دیگری در شهرستان بم از...
متن کاملبررسی آسیبهای روانی-اجتماعی بعد از زلزله تحلیل موردی: زلزلة سرپلذهاب در سال 1396
زلزله پدیده و بحرانی طبیعی است که علاوهبر تهدیدهای جانی و مالی در مناطق مسکونی، همواره آسیبهای اجتماعی و روانیای در پی دارد که بیتوجهی به آن در درازمدت مشکلات و بحرانهای زلزلهزدگان را عمیقتر و تهدیدآمیزتر میکند. توجه به پیامدهای اجتماعی و روانی، بهمثابة ضرورت راهبردی و مدیریتی، موضوعی حیاتی در جهت ممانعت از آسیبهایی است که غفلت از آنها صدمة جبرانناپذیری در نواحی زلزلهزده و حتی در خا...
متن کاملتحلیل تطبیقی شاخصهای توسعۀ پایدار شهر بم بعد از زلزلۀ سال 1382 با سایر نواحی شهری کشور
امروزه نظامهای مدیریت و برنامهریزی شهری، در تلاشاند از طریق رصد تحولات توسعۀ شهری، برنامههای توسعه را به سمت پایداری قویتر هدایت کنند. پایش تغییرات نظام شهری و تحولات ابعاد پایداری توسعۀ شهری، زیربنایی برای تحقق اهداف ارزشمند توسعۀ پایدار شهری شمرده میشود. در این میان شهر بم پس از زمینلرزۀ 1382، نسبت به سایر شهرهای کشور با تغییرات گستردهای در زمینههای فیزیکی، اقتصادی ـ اجتماعی و زیستم...
متن کاملارزیابی مشارکتی مدیریت فاجعه در روستاهای زلزله زده بم
موضوع این مقاله ارزیابی مشارکتی مدیریت فاجعه در روستاهای زلزله زده بم (مطالعه موردی روستای درب باغ از توابع دهستان خواجه عسگر بخش مرکزی شهرستان بم) میباشد و هدف آن ارزیابی مشارکتی روستاییان از نحوه مدیریت جامعه محلی درسوانح طبیعی و چگونگی عملکرد مدیریت دولتی و غیردولتی بحران است. در ارزیابی مشارکتی جامعه جلب مشارکت روستاییان در ارائه نقطه نظرات و راه کارهای پیشنهادی برای بازسازی مناطق زلزله زد...
متن کاملتحلیل تطبیقی شاخص های توسعۀ پایدار شهر بم بعد از زلزلۀ سال 1382 با سایر نواحی شهری کشور
امروزه نظامهای مدیریت و برنامهریزی شهری، در تلاشاند از طریق رصد تحولات توسعۀ شهری، برنامههای توسعه را به سمت پایداری قویتر هدایت کنند. پایش تغییرات نظام شهری و تحولات ابعاد پایداری توسعۀ شهری، زیربنایی برای تحقق اهداف ارزشمند توسعۀ پایدار شهری شمرده میشود. در این میان شهر بم پس از زمینلرزۀ 1382، نسبت به سایر شهرهای کشور با تغییرات گستردهای در زمینههای فیزیکی، اقتصادی ـ اجتماعی و زیستم...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 13 شماره 2 (جامعه شناسی مصایب جمعی و مدیریت بحران)
صفحات 104- 122
تاریخ انتشار 2019-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023